|
تصویرگری پیکر انسان در رساله‌های «تشریح» پارسی تا پایان دوره قاجار با تأکید بر رسالهٔ تشریح منصور بن محمد
|
مهدی موحداء   |
|
|
|
چکیده: (100 مشاهده) |
حوالی مطلع نهمین سده قمری، منصور بن محمد رساله تشریح بدن را تألیف کرد و برای نخستین بار در ایران، آن را با تصاویری از پیکر انسان همراه کرد. این پیکرها با پاهای از هم‌گشاده و زانوان خمیده ترسیم می‌شدند؛ فرمی از تصویرگری که «سنتی» نامیده می‌شود. در مقابل این جریان، به نظر می‌رسد پس از رسوخ طب اروپایی در ایران، تصویرگری نوین پیکر انسان رواج یافته باشد. تغییرات و نوآوری‌ها در شیوهٔ سنتی تا زمان غالب شدن شیوه نوین تأثیر کیفیت هنر نقاشی هر دوره بر شیوه سنتی، ویژگی‌های شیوهٔ نوین تصویرگری و تأثیرپذیری آن از شیوه سنتی به پژوهشی جامع نیاز دارد. مقاله حاضر به روش توصیفی-تحلیلی و با استفاده از نسخه‌های خطی و چاپی رساله‌های تشریح نشان می‌دهد شیوه سنتی تصویرگری در هر دوره، بیشتر متأثر از کیفیت هنر نقاشی و وضعیت علم تشریح در آن دوره بود. علیرغم تغییرات و نوآوری‌ها، ویژگی‌های اصلی شیوه سنتی تا زمان تأسیس دارالفنون تداوم داشت و سپس، شیوه نوین جایگزین آن شد. به دنبال این تغییر طیفی گسترده از تصاویر پیکر انسان در رساله@های تشریح پدیدار شد که هیچ‌کدام از آن‌ها برگرفته از شیوه سنتی نبود، اما خارج از حوزۀ تصویرگری رساله‌ها شواهدی هست که التقاط شیوه سنتی و نوین را می‌نمایاند.
|
|
| واژه‌های کلیدی: تشریح بدن، منصور بن محمد، تصویرگری پیکر انسان، صفویان، قاجار. |
|
|
متن کامل [PDF 8587 kb]
(69 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
هنرهای تجسمی
دریافت: 1399/2/11 | پذیرش: 1399/7/4 | انتشار: 1399/6/31
|
|
|
|
|
|
|
| ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|
|
